💧اگر برای خرید دستگاه تصفیه آب اقدام کرده باشید، احتمالاً با مدلهای ۵ مرحلهای، ۶ مرحلهای و حتی ۸ مرحلهای روبهرو شدهاید و این سؤال برایتان پیش آمده که تفاوت این دستگاهها چیست و کدامیک برای شما مناسبتر است. در این مقاله از «امداد آب»، این سه مدل را به زبان ساده بررسی میکنیم؛ از مراحل فیلتراسیون تا کاربرد واقعی هرکدام در خانههای ایرانی، تا بتوانید با خیال راحت تصمیم بگیرید.
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
تفاوت اصلی در چیست؟
مراحل فیلتراسیون و نوع فیلترها
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
💧تفاوت دستگاههای تصفیه آب فقط در تعداد فیلتر روی جعبه نیست. تعداد مراحل، نوع فیلترهای اضافهشده، کارکرد هر مرحله و کیفیت قطعات، تعیین میکند خروجی آب دستگاه تصفیه آب چقدر سالم، نرم و خوش طعم باشد.
💧یک اشتباه رایج این است که فکر کنیم «هرچه مراحل بیشتر، حتماً بهتر»؛ در حالیکه برای خیلی از خانوادهها، دستگاه ۵ یا ۶ مرحلهای کاملاً کافی است و دستگاه ۸ مرحلهای فقط وقتی ارزش دارد که شرایط آب یا حساسیتهای سلامت خاصی وجود داشته باشد.
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
دستگاه تصفیه آب ۵ مرحلهای (RO کامل)، معایب و مزایا
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
💧 دستگاههای ۵ مرحلهای رایجترین و استانداردترین مدلها در بازار ایران هستند و بر پایه سیستم اسمز معکوس (RO) کار میکنند. در واقع اگر یک دستگاه ۵ مرحلهای خوب و استاندارد تهیه کنید، از نظر تصفیه شیمیایی و حذف املاح، بخش اصلی کار انجام شده است.
مراحل تصفیه در دستگاه ۵ مرحلهای
- فیلتر الیافی (PP): حذف گلولای، رسوبات، زنگزدگی لولهها و ذرات درشت
- کربن پودری (GAC): کاهش کلر آزاد، بو و بخشی از مواد شیمیایی آلی
- کربن بلاک (CTO): تکمیل حذف کلر و مواد آلی باقیمانده برای محافظت از ممبران
- ممبران RO: حذف حدود ۹۸ درصد املاح محلول، نیترات، فلزات سنگین و بسیاری از آلایندههای مضر
- پستکربن: بهبود نهایی طعم و بوی آب قبل از خروج از شیر
مناسب برای: اغلب خانههایی که از آب شهری استفاده میکنند و سختی یا املاح آب نسبتاً بالاست.
❗نکته مهم: از نظر تصفیه شیمیایی و حذف املاح مضر، یک دستگاه ۵ مرحلهای استاندارد، برای بیشتر خانوادههای شهری کافی است.
مزایا و معایب دستگاه ۵ مرحلهای
مزایا:
- - تصفیه قوی
- - قیمت مناسبتر نسبت به مدلهای بالاتر
- - هزینه نگهداری کمتر
- - در دسترس بودن فیلترها و قطعات در بازار
معایب:
- پس از RO، آب تقریباً بدون املاح میشود و ممکن است طعم آن برای بعضی افراد خیلی سبک یا بیطعم به نظر برسد.
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
دستگاه تصفیه آب ۶ مرحلهای
(افزودن فیلتر مینرال)
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
💧دستگاه ۶ مرحلهای از نظر ساختار، همان دستگاه ۵ مرحلهای است با یک فیلتر اضافه در انتها که به آن فیلتر مینرال (Mineral) یا فیلتر مواد معدنی میگویند. این مرحله ششم روی کیفیت حسشده آب (طعم و بافت) تاثیر میگذارد.
فیلتر مینرال چه کاری انجام میدهد؟
💧در مرحله RO، بخش بزرگی از املاح – چه مضر و چه مفید – حذف میشود. فیلتر مینرال، مقدار کنترلشدهای از املاح مفید مانند کلسیم، منیزیم، روی، آهن و ... را دوباره به آب برمیگرداند تا:
- طعم آب طبیعیتر و خوشنوشتر شود.
- آب آنقدر سبک نباشد که برای بعضی افراد بیمزه به نظر برسد.
نکته مهم: برخلاف خیلی از تبلیغات، فیلتر مینرال آب را «معدنی» به معنای آب معدنی طبیعی نمیکند؛ فقط مقداری املاح مفید اضافه میکند تا طعم و تعادل آب بهتر شود، نه اینکه جایگزین تغذیه یا مکملهای معدنی شود.
این مدل برای چه کسانی مناسبتر است؟
- خانوادههایی که به طعم آب خیلی حساس هستند و آب RO خالص را خیلی سبک یا بیمزه میدانند.
- خانههایی که کودک، سالمند یا فرد با شرایط خاص دارند و ترجیح میدهند آب کمی املاح مفید هم داشته باشد.
مزایا و معایب دستگاه ۶ مرحلهای
مزایا:
- تمام مزایای دستگاه ۵ مرحلهای
- طعم خوشایندتر
- افزودن مقدار کمی املاح مفید
معایب:
- نیاز به تعویض منظم فیلتر مینرال
- هزینه نگهداری کمی بالاتر از مدل ۵ مرحلهای
- در صورت استفاده از فیلتر بیکیفیت، ممکن است بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته باشد تا واقعی
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
دستگاه تصفیه آب ۸ مرحلهای
(قلیایی، ORP و فیلترهای ویژه)
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
💧 دستگاه ۸ مرحلهای در واقع یک سیستم RO کامل (معمولاً همان ۵ یا ۶ مرحلهای) به همراه چند فیلتر خاص روی خروجی است که بیشتر روی خواص فیزیکی و عملکردی آب کار میکنند تا فقط روی حذف املاح.
فیلترهای اضافه در دستگاههای ۸ مرحلهای (بسته به برند)
- فیلتر قلیایی (Alkaline): pH آب را کمی بالا میبرد تا آب قلیاییتر شود.
- فیلتر ORP یا انرژیزا: روی پتانسیل کاهش اکسید آب کار میکند و معمولاً با شعار آنتیاکسیدان معرفی میشود.
- فیلتر UV یا نانوفیلتراسیون: برای کاهش بار میکروبی و از بین بردن باکتریها و ویروسها، بهخصوص برای آبهای مشکوک به آلودگی میکروبی مانند بعضی آبهای چاه.
نکته مهم: فیلترهای مرحله ۷ و ۸ در همه برندها یکسان نیستند. در بعضی دستگاهها مرحله ۷ فقط قلیایی است، در برخی دیگر UV است، یا ترکیبی از مینرال، قلیایی و اکسیژنساز. پس حتماً موقع خرید، نام و کارکرد دقیق هر فیلتر را از فروشنده بپرسید، نه فقط «۸ مرحلهای بودن».
این مدل برای چه شرایطی پیشنهاد میشود؟
- خانههایی که از آب چاه، مخزن ذخیره یا آب با احتمال آلودگی میکروبی استفاده میکنند.
- خانوادههایی که بهصورت آگاهانه آب قلیایی مصرف میکنند و در مورد آن تحقیق کردهاند.
- مراکز کوچک درمانی، باشگاهها یا دفاتری که میخواهند بالاترین سطح امکانات برای آب آشامیدنی را ارائه دهند.
مزایا و معایب دستگاه ۸ مرحلهای
مزایا:
- بالاترین تنوع فیلتراسیون
- امکان قلیایی شدن آب
- امکان کاهش بیشتر بار میکروبی با UV یا نانوفیلتر
- جذاب برای افراد حساس به کیفیت آب
معایب:
- قیمت بالاتر
- تعداد فیلتر بیشتر و در نتیجه هزینه نگهداری بالاتر
- نیاز به دقت بیشتر در تعویض فیلترهای خاص
- برای همه خانهها ضرورت ندارد و ممکن است بیش از حد باشد
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
مقایسه سریع سه دستگاه از نظر کاربرد و هزینه
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
💧 مدل ۵ مرحلهای
- نوع فیلتراسیون: RO کامل +پیش تصفیه + پست کربن
- مزایا: حذف قوی املاح و آلایندهها، قیمت و نگهداری اقتصادی
- مناسب برای: بیشتر خانهها با آب شهری
💧 مدل ۶ مرحلهای
- نوع فیلتراسیون: ۵ مرحلهای + فیلتر مینرال
- مزایا: طعم بهتر، افزودن مقدار کمی املاح مفید
- مناسب برای: مصرفکنندگان حساس به طعم، خانوادههای دارای کودک یا سالمند
💧 مدل ۸ مرحلهای
- نوع فیلتراسیون: ۶ مرحلهای + فیلترهای قلیایی / ORP / UV (بسته به مدل)
- مزایا: آب قلیایی، امکان کاهش بیشتر بار میکروبی، امکانات تکمیلی
- مناسب برای: آب چاه، مناطق با آلودگی بالاتر، افراد با حساسیت یا اولویتهای خاص سلامت
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
سؤال مهم: آیا همیشه مراحل بیشتر، یعنی آب بهتر؟
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
💧 خیر! این یکی از بزرگترین سوءبرداشتها در بازار است. اگر آب خانه شما از شبکه شهری تأمین میشود و مشکل خاصی مثل آلودگی میکروبی ندارید، یک دستگاه ۵ یا ۶ مرحلهای استاندارد، آب کاملاً مناسبی برای نوشیدن و پختوپز فراهم میکند.
💧 دستگاه ۸ مرحلهای زمانی منطقی است که یا کیفیت آبِ خام مشکل جدی داشته باشد (مثل آب چاه و مخزنهای قدیمی) یا خودتان آگاهانه به دنبال آب قلیایی و فیلترهای خاص باشید.
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
چطور برای خانه خودم انتخاب کنم
(راهنمای تصمیمگیری سریع)
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
💧 اگر آب شهری معمولی دارید و بودجهتان محدود است: دستگاه ۵ مرحلهای استاندارد بهترین انتخاب اقتصادی است.
💧 اگر آب شهری دارید و روی طعم و املاح طبیعی حساس هستید: دستگاه ۶ مرحلهای با فیلتر مینرال باکیفیت انتخاب متعادلتری است.
💧 اگر از آب چاه، منبع ذخیره یا آب با احتمال آلودگی میکروبی استفاده میکنید: دستگاه ۸ مرحلهای با فیلتر UV یا نانوفیلتر میتواند امنیت بیشتری ایجاد کند.
💧 اگر در خانواده کودک، سالمند یا فرد با بیماری خاص دارید: اول کیفیت آب شهر را بررسی کنید؛ سپس بین ۶ و ۸ مرحلهای، با مشاوره تکنسین تصمیم بگیرید.
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
کدام دستگاه را بخریم؟
©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©©
💧 اگر آب مصرفی شما از شبکه شهری است، در اکثر موارد یک دستگاه ۵ مرحلهای استاندارد یا ۶ مرحلهای با فیلتر مینرال با کیفیت، نیاز شما را کاملاً پوشش میدهد.
💧 اگر آب چاه، مخزن ذخیره قدیمی یا منطقهای با گزارش آلودگی دارید، مدل ۸ مرحلهای (بهخصوص دارای UV یا فیلتر میکروبی قوی) گزینه مطمئنتری است. برای تصمیمگیری قطعی، بهترین کار این است که سختی آب و شرایط لولهکشی خانه بررسی شود و بر اساس آن، مدل مناسب انتخاب شود.
جمعبندی
💧 تعداد مراحل دستگاه، نوع فیلترها و کیفیت قطعات، سه عامل اصلی تعیینکننده کیفیت آب خروجی هستند. دستگاه ۵ مرحلهای، هسته اصلی تصفیه را انجام میدهد؛ دستگاه ۶ مرحلهای طعم را بهبود میدهد و کمی املاح مفید بازمیگرداند؛ و دستگاه ۸ مرحلهای امکانات اضافهای مثل قلیایی کردن، آنتی اکسیدان و کاهش بیشتر آلودگی میکروبی را ارائه میدهد. انتخاب درست، هم سلامت خانواده شما را بهتر محافظت میکند و هم جلوی هزینههای اضافی و تعویضهای بیمورد را میگیرد.
💧 اگر هنوز بین ۵، ۶ و ۸ مرحلهای مردد هستید، میتوانید با تیم «امداد آب» تماس بگیرید تا با بررسی کیفیت آب منطقه و الگوی مصرف شما، مناسبترین مدل را پیشنهاد دهیم.
دیدگاه خود را بنویسید